ข้อมูลสิ่งมีชีวิต


วันที่อัพเดท : 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
วันที่สร้าง: 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ไม้ต้น สูง 10-20 เมตร ไม่มีพูพอน ลำต้น เปลาตรงเป็นรูปทรงกรวยสั้น ๆ แตกกิ่งระดับต่ำ กิ่งแขนงห้อยลง เรือนยอดหนาทึบ แผ่กว้างเป็นทรงกลม ไม่สมมาตร เปลือกเรียบสีเทาถึงคล้ำ ไม่มีช่องอากาศ มักมีสีสนิมหรือสีคล้ำซึ่งเกิดจากเชื้อราติดตามกิ่งและส่วนบนของลำต้น รากหายใจ
คล้ายดินสอ แผ่กระจายรอบโคนต้น ใบ เดี่ยว เรียงข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นใบรูปรีแกมรูปใบหอก
ถึงรูปขอบขนานแกมใบรูปใบหอก โคนใบแหลมหรือรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม เนื้อใบอวบน้ำแกมเหนียวคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบด้านบนเกลี้ยง สีเขียวคล้ำเป็นมัน ด้านล่างมีขนสั้น หนานุ่ม สีเทาอ่อนถึงขาวนวลปกคลุม ใบแห้งม้วนเป็นสีดำ ดอก แบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่งหรือง่ามใบใกล้ปลายยอด มีขนสั้นหนานุ่มสีน้ำตาลอมเหลืองหม่นปกคลุม ประกอบด้วยดอกย่อย 10-30 ดอก ดอกย่อยขนาดเล็ก สีเหลืองส้ม รูปกงล้อ ไม่มีก้านดอก ผล แบบผลแห้งแตก
ตามรอยประสานเป็นสองซีก รูปคล้ายผลพริกเบี้ยว ค่อนข้างแบน เปลือกผลย่น บาง อ่อนนุ่ม
สีเหลืองอมเขียว มีขนสั้นอ่อนนุ่มปกคลุมหนาแน่น ปลายผลเป็นจะงอย ผลแก่เปลือกแตกแล้วม้วน
เป็นหลอดกลม เมล็ดงอกตั้งแต่อยู่บนต้น มี 1 เมล็ด
- ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 3-8 ม. มักแตกกิ่งเป็นพุ่มต่ำ เรือนยอดโปร่ง ไม่มีพูพอน รากหายใจรูปคล้ายดินสอ สูง 10-20 ซม. เปลือกเรียบเป็นมัน สีขาวอมเทาหรือขาวอมชมพู เมื่ออายุมากขึ้นมักล่อนเป็นเกล็ดบางๆ คล้ายแผ่นกระดาษ และผิวของเปลือกใหม่เป็นสีเขียวอ่อน
ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นใบรูปไข่กว้าง รูปไข่ รูปรีกว้างถึงรูปใบหอกแกมรูปรี ขนาด 3-5x5-8 ซม. โคนใบรูปลิ่มถึงแหลม ปลายใบมน ขอบใบเรียบและม้วนลงคล้ายหลอด ปลายใบทู่ถึงเป็นติ่งแหลมสั้น เส้นใบแบบร่างแหขนนก เส้นกลางใบยกตัว เส้นแขนง 4-6 คู่ เส้นใบย่อยมองเห็นไม่ชัดเจน เนื้อใบอวบน้ำแกมเหนียวคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบด้านบนเกลี้ยง สีเขียวเข้มเป็นมันวาว ด้านล่างสีนวล สีขาวหรือขาวอมเทา ก้านใบยาวประมาณ 1 ซม. ด้านบนเป็นร่องตื้นถึงโคนใบ แผลง่ามใบยาวประมาณครึ่งหนึ่งของก้านใบ
ดอก แบบช่อกระจุก ออกตามปลากิ่งหรือง่ามใบใกล้ยอด ก้านช่อดอกยาว 1-5 ซม. ประกอบด้วยดอกย่อย 4-12 ดอก เรียงเป็นกระจุกแน่นที่ปลายก้านช่อ ยาว 0.5-1.5 ซม. ดอกย่อยขนาดเล็ก สีเหลืองถึงเหลืองอมส้ม รูปกงล้อ มีกลิ่นหอม เส้นผ่านศูนย์กลาประมาณ 0.5 ซม. ไม่มีก้านดอก ฐานดอกมีกาบ รองดอกรูปไข่ นูน และมีกาบหุ้มดอกย่อยด้านข้าง 1 คู่ เรียงซ้อนเหลื่อมห่อหุ้มเอาไว้ ขอบกาบเรียบ กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปไข่ เรียงซ้อนเหลื่อมกัน ทั้งกาบรองดอกและกลีบเลี้ยงไม่หลุดร่วงเมื่อเป็นผล ออกดอกระหว่างเดือน กุมภาพันธ์-มิถุนายน
ผล แบบผลแห้งแตกตามรอยประสานเป็นสองซีก รูปทรงไข่กว้าง เบี้ยว ถึงเกือบกลม แบนด้านข้าง ขนาด 1.5-2x1.5-2.5 ซม. เปลือกผลบาง อ่อนนุ่ม มีนวลสีเขียวอมเหลือง ผิวเปลือกเป็นรอยย่น มีขนสั้นนุ่มปกคลุม ปลายผลไม่มีจะงอย เมื่อแก่เต็มที่เปลือกจะแตกแล้วม้วนเป็นหลอดกลม เมล็ดงอกตั้งแต่อยู่บนต้น มี 1 เมล็ด
- ไม้ยืนต้นหรือไม้พุ่ม แตกกิ่งก้านมาก สูงได้ถึง 10 เมตร รากหายใจลักษณะคล้ายนิ้วมือหรือดินสอ ยาวประมาณ 10 ซม. ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามรูปหัวใจ หรือรูปใบหอกถึงรูปใบหอกแกมขอบขนานหรือรูปวงรี กว้าง 1.3-5 ซม. ยาว 3.5-12 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบแหลมหรือเรียวแหลมขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 3-4 มม. ดอกช่อกระจุกแน่นหรือเกือบแน่นออกที่ซอกใบและปลายกิ่ง กว้าง 7-15 มม. ยาว 1.5-5 ซม. หรือออกเป็นช่อเชิงลดสั้นๆ ใกล้ปลายกิ่ง ดอกช่อที่ปลายกิ่งลักษณะคล้ายช่อแยกแขนง ดอกช่อที่ซอกใบมักออกเป็นช่อเดี่ยว ก้านช่อดอกยาว 0.6-4 ซม.กลีบเลี้ยงรูปคนโทขนาดเล็ก ยาวเท่าๆ กลีบดอกสีเขียว โคนกลีบเชื่อมเป็นหลอดสั้นๆ ปลายแยกเป็นพู รูปไข่แกมรูปกลม หรือรูปไข่กว้างถึงรูปวงรียาว 2-4 มม. ปลายกลม ผิวด้านในเกลี้ยง ผิวด้านนอกมีขน ขอบกลีบมีขนยาว กลีบดอกสีขาวแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง เหลืองแกมส้มหรือส้มถึงส้มเข้ม หรือส้มแดง ผลสดรูปไข่หรือรูปกรวยสีเขียวแกมเหลืองหรือเขียวหม่นถึงเขียวแกมเทากว้าง 7-20 มม. ยาว 1.2-2.5 ซม. มีเมล็ดเดียวขนาดใหญ่ แบน
- ไม้ต้น สูง 10-20 เมตร ไม่มีพูพอน
ลำต้น : เปลาตรงเป็นรูปทรงกรวยสั้น ๆ แตกกิ่งระดับต่ำ กิ่งแขนงห้อยลง เรือนยอดหนาทึบ แผ่กว้างเป็นทรงกลม ไม่สมมาตร เปลือกเรียบสีเทาถึงคล้ำ ไม่มีช่องอากาศ มักมีสีสนิมหรือสีคล้ำซึ่งเกิดจากเชื้อราติดตามกิ่งและส่วนบนของลำต้น รากหายใจคล้ายดินสอ แผ่กระจายรอบโคนต้น
ใบ : เดี่ยว เรียงข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นใบรูปรีแกมรูปใบหอก ถึงรูปขอบขนานแกมใบรูปใบหอก โคนใบแหลมหรือรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม เนื้อใบอวบน้ำแกมเหนียวคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบด้านบนเกลี้ยง สีเขียวคล้ำเป็นมัน ด้านล่างมีขนสั้น หนานุ่ม สีเทาอ่อนถึงขาวนวลปกคลุม ใบแห้งม้วนเป็นสีดำ
ดอก : แบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่งหรือง่ามใบใกล้ปลายยอด มีขนสั้นหนานุ่มสีน้ำตาลอมเหลืองหม่นปกคลุม ประกอบด้วยดอกย่อย 10-30 ดอก ดอกย่อยขนาดเล็ก สีเหลืองส้ม รูปกงล้อ ไม่มีก้านดอก
ผล : แบบผลแห้งแตกตามรอยประสานเป็นสองซีก รูปคล้ายผลพริกเบี้ยว ค่อนข้างแบน เปลือกผลย่น บาง อ่อนนุ่ม สีเหลืองอมเขียว มีขนสั้นอ่อนนุ่มปกคลุมหนาแน่น ปลายผลเป็นจะงอย ผลแก่เปลือกแตกแล้วม้วนเป็นหลอดกลม เมล็ดงอกตั้งแต่อยู่บนต้น มี 1 เมล็ด
ระบบนิเวศ :
- มักขึ้นเป็นกลุ่มตามเลนงอกใหม่ ริมฝั่งทะเล หรือบริเวณใกล้ชายทะเล ที่มีเลนอ่อนผสมทราย แต่ไม่อ่อนเหลวเหมือนบริเวณที่ลำแพนทะเลขึ้น พบบ้างริมฝั่งคลองก่อนเข้าถึงป่าชายเลนชั้นใน
แหล่งที่พบภายในประเทศ :
- สมุทรปราการ
- สมุทรปราการ
- กระบี่
รายละเอียดอื่นๆ ของแหล่งที่พบ :
- บางกระเจ้า
- พื้นที่ชุมน้ำปากแม่น้ำกระบี่
- พื้นที่คุ้งบางกะเจ้า อำเภอพระประแดง
- บริเวณโดยรอบโรงไฟฟ้ากระบี่ ตำบลคลองขนาน อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่
ลักษณะทางสัณฐานวิทยา :
- ไม้ต้น (Tree)
การกระจายพันธุ์ :
- ทวีปแอฟริกาตะวันออก ทะเลแดง ชายฝั่งทะเลเขตร้อนหรือกึ่งเขตร้อนของมหาสมุทรอินเดียตลอดถึงทะเลจีนใต้ ออสเตรเลีย หมู่เกาะโพลีนีเซีย และเกาะเหนือของนิวซีแลนด์
- สายพันธุ์นี้ถือเป็นพืชพื้นเมืองที่พบเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน พบได้ทางชายฝั่งตะวันออกของแอฟริกาเอเชียใต้และออสเตรเลีย บางชนิดพบในนิวซีแลนด์ ชายฝั่งคาบสมุทรอาหรับ อียิปต์ เอริเทรีย โซมาเลีย กาตาร์ เยเมน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ โอมาน ซาอุดีอาระเบียและทะเลแดง เป็นไม้เบิกนำที่ขึ้นได้ดีในที่โล่งติดชายฝั่งทะเล หรือพื้นที่ดินเลนงอกใหม่ที่ดินค่อนข้างเป็นทราย
ข้อมูลการนำไปใช้ประโยชน์
ส่วนของตัวอย่างที่นำมาใช้ :
- เปลือก แก่นลำต้น ผล เมล็ด
รายละเอียดการนำมาใช้ประโยชน์ :
- เปลือก และแก่นลำต้น : นำมาต้มดื่ม มีรสเค็ม และเฝื่อน แก้กษัยเส้น ช่วยเจริญอาหาร แก้อาการปวดฟัน ใช้คู่กับแก่นแสมสานเพื่อช่วยขับโลหิตเสียของสตรี ใช้เป็นยาบำรุงกำหนัด เปลือกใช้สมานแผล ห้ามเลือด ผล และเมล็ด : ตำและใช้ทาพอกรักษาฝี แก้กษัยเส้น ช่วยเจริญอาหาร
สถานภาพการคุกคาม
สถานภาพการคุกคาม (โลก) :
- สิ่งมีชีวิตที่มีสถานภาพเป็นกังวลน้อยที่สุด Least Concern: LC (IUCN, 2010)
ที่มาของข้อมูล