- ไม้ล้มลุก สู 5-15 เซนติเมตร ลำต้นผิวมีขนแข็ง อยู่ห่าง ๆ หรือผิวเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเรียงสลับรูปแถบหรือรูปเข็มยาว 0.3-3 เซนติเมตร กว้าง 0.5-3 มิลลิเมตร ปลายใบแหลม ฐานใบรูปลิ่ม ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบ ก้านดอกสั้น ยาว 0.5-1 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง สีเขียวมี 2 กลีบเชื่อมกันที่ฐานเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกรูปใบหอกยาว 3-4 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร ติดอยู่จนกระทั่งติดผล กลีบดอกสีเหลือง เป็นรูปปากเปิด เชื่อมกันเป็นหลอดที่ฐานยาว 0.5-1 เซนติเมตร กลีบปากบนมี 2 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน กลีบขนาดใหญ่รูปค่อนข้างรียาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร กลีบขนาดเล็กรูปค่อนข้างรียาว 0.8-1 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1 มิลลิเมตร กลีบปากล่างมี 3 กลีบ แต่ละกลีบรูปค่อนข้างกลมยาว 2-2.5 มิลลิเมตร กว้าง 2-2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้เป็นมี 2 คู่ยาวไม่เท่ากัน ขนาดยาว อยู่บริเวณ 1 ใน 3 ของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากล่าง อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 3-4 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมทั้งก้าน ขนาดสั้น อยู่ประมาณกึ่งกลางของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากบน อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว 1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมตั้งแต่ตรงกลางถึงปลายของก้านชูเท่านั้น เกสรเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปค่อนข้างรียาว 1-1.5 มิลลิเมตร ก้านชูเพศเมียเป็นแท่งยาว 3-5 มิลลิเมตร ยอดเกสรแผ่แบนเล็กน้อยยาว 1-2 มิลลิเมตร ผลแบบแคบซูล รูปร่างกลม แตกด้านข้าง เส้นผ่านศูนย์กลางยาว 2-4 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง ก้านชูเกสรเพศเมียและยอดเกสรเพศเมียติดอยู่ เมล็ดค่อนข้างกลม ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1.5 มิลลิเมตร ปลายเว้าบุ๋ม

- ไม้ล้มลุก สู 5-15 เซนติเมตร ลำต้นผิวมีขนแข็ง อยู่ห่าง ๆ หรือผิวเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเรียงสลับรูปแถบหรือรูปเข็มยาว 0.3-3 เซนติเมตร กว้าง 0.5-3 มิลลิเมตร ปลายใบแหลม ฐานใบรูปลิ่ม ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบ ก้านดอกสั้น ยาว 0.5-1 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง สีเขียวมี 2 กลีบเชื่อมกันที่ฐานเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกรูปใบหอกยาว 3-4 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร ติดอยู่จนกระทั่งติดผล กลีบดอกสีเหลือง เป็นรูปปากเปิด เชื่อมกันเป็นหลอดที่ฐานยาว 0.5-1 เซนติเมตร กลีบปากบนมี 2 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน กลีบขนาดใหญ่รูปค่อนข้างรียาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร กลีบขนาดเล็กรูปค่อนข้างรียาว 0.8-1 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1 มิลลิเมตร กลีบปากล่างมี 3 กลีบ แต่ละกลีบรูปค่อนข้างกลมยาว 2-2.5 มิลลิเมตร กว้าง 2-2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้เป็นมี 2 คู่ยาวไม่เท่ากัน ขนาดยาว อยู่บริเวณ 1 ใน 3 ของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากล่าง อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 3-4 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมทั้งก้าน ขนาดสั้น อยู่ประมาณกึ่งกลางของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากบน อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว 1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมตั้งแต่ตรงกลางถึงปลายของก้านชูเท่านั้น เกสรเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปค่อนข้างรียาว 1-1.5 มิลลิเมตร ก้านชูเพศเมียเป็นแท่งยาว 3-5 มิลลิเมตร ยอดเกสรแผ่แบนเล็กน้อยยาว 1-2 มิลลิเมตร ผลแบบแคบซูล รูปร่างกลม แตกด้านข้าง เส้นผ่านศูนย์กลางยาว 2-4 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง ก้านชูเกสรเพศเมียและยอดเกสรเพศเมียติดอยู่ เมล็ดค่อนข้างกลม ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1.5 มิลลิเมตร ปลายเว้าบุ๋ม

- ไม้ล้มลุก สู 5-15 เซนติเมตร ลำต้นผิวมีขนแข็ง อยู่ห่าง ๆ หรือผิวเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเรียงสลับรูปแถบหรือรูปเข็มยาว 0.3-3 เซนติเมตร กว้าง 0.5-3 มิลลิเมตร ปลายใบแหลม ฐานใบรูปลิ่ม ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบ ก้านดอกสั้น ยาว 0.5-1 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง สีเขียวมี 2 กลีบเชื่อมกันที่ฐานเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกรูปใบหอกยาว 3-4 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร ติดอยู่จนกระทั่งติดผล กลีบดอกสีเหลือง เป็นรูปปากเปิด เชื่อมกันเป็นหลอดที่ฐานยาว 0.5-1 เซนติเมตร กลีบปากบนมี 2 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน กลีบขนาดใหญ่รูปค่อนข้างรียาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร กลีบขนาดเล็กรูปค่อนข้างรียาว 0.8-1 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1 มิลลิเมตร กลีบปากล่างมี 3 กลีบ แต่ละกลีบรูปค่อนข้างกลมยาว 2-2.5 มิลลิเมตร กว้าง 2-2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้เป็นมี 2 คู่ยาวไม่เท่ากัน ขนาดยาว อยู่บริเวณ 1 ใน 3 ของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากล่าง อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 3-4 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมทั้งก้าน ขนาดสั้น อยู่ประมาณกึ่งกลางของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากบน อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว 1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมตั้งแต่ตรงกลางถึงปลายของก้านชูเท่านั้น เกสรเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปค่อนข้างรียาว 1-1.5 มิลลิเมตร ก้านชูเพศเมียเป็นแท่งยาว 3-5 มิลลิเมตร ยอดเกสรแผ่แบนเล็กน้อยยาว 1-2 มิลลิเมตร ผลแบบแคบซูล รูปร่างกลม แตกด้านข้าง เส้นผ่านศูนย์กลางยาว 2-4 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง ก้านชูเกสรเพศเมียและยอดเกสรเพศเมียติดอยู่ เมล็ดค่อนข้างกลม ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1.5 มิลลิเมตร ปลายเว้าบุ๋ม

- ไม้ล้มลุก สู 5-15 เซนติเมตร ลำต้นผิวมีขนแข็ง อยู่ห่าง ๆ หรือผิวเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามหรือเรียงสลับรูปแถบหรือรูปเข็มยาว 0.3-3 เซนติเมตร กว้าง 0.5-3 มิลลิเมตร ปลายใบแหลม ฐานใบรูปลิ่ม ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบ ก้านดอกสั้น ยาว 0.5-1 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง สีเขียวมี 2 กลีบเชื่อมกันที่ฐานเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกรูปใบหอกยาว 3-4 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร ติดอยู่จนกระทั่งติดผล กลีบดอกสีเหลือง เป็นรูปปากเปิด เชื่อมกันเป็นหลอดที่ฐานยาว 0.5-1 เซนติเมตร กลีบปากบนมี 2 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน กลีบขนาดใหญ่รูปค่อนข้างรียาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตร กลีบขนาดเล็กรูปค่อนข้างรียาว 0.8-1 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1 มิลลิเมตร กลีบปากล่างมี 3 กลีบ แต่ละกลีบรูปค่อนข้างกลมยาว 2-2.5 มิลลิเมตร กว้าง 2-2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้เป็นมี 2 คู่ยาวไม่เท่ากัน ขนาดยาว อยู่บริเวณ 1 ใน 3 ของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากล่าง อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 3-4 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมทั้งก้าน ขนาดสั้น อยู่ประมาณกึ่งกลางของหลอดกลีบดอก สลับกับกลีบปากบน อับเรณูรูปร่างค่อนข้างกลมยาว 1-1.5 มิลลิเมตร อับเรณูมีเดือยเป็นแท่งแหลมที่ฐาน ยาว 1-1.5 มิลลิเมตร ยาวขึ้นไปที่ปลายอับเรณู ติดกับก้านชูเกสรที่ด้านหลัง ก้านชูเกสรเป็นรูปแท่งยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ที่ผิวมีขนอุยปกคลุมตั้งแต่ตรงกลางถึงปลายของก้านชูเท่านั้น เกสรเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปค่อนข้างรียาว 1-1.5 มิลลิเมตร ก้านชูเพศเมียเป็นแท่งยาว 3-5 มิลลิเมตร ยอดเกสรแผ่แบนเล็กน้อยยาว 1-2 มิลลิเมตร ผลแบบแคบซูล รูปร่างกลม แตกด้านข้าง เส้นผ่านศูนย์กลางยาว 2-4 มิลลิเมตร กลีบเลี้ยง ก้านชูเกสรเพศเมียและยอดเกสรเพศเมียติดอยู่ เมล็ดค่อนข้างกลม ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร กว้าง 0.8-1.5 มิลลิเมตร ปลายเว้าบุ๋ม

- อินเดีย ศรีลังกา อินโดจีน และจีนตอนใต้ ในประเทศไทยพบที่จังหวัดเชียงใหม่ นครสวรรค์ สกลนคร ศรีสะเกษ ปราจีนบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี สงขลา พังงา ตรัง และปัตตานี พบตามพื้นที่ชื้นแฉะ เปิดโล่ง และป่าหญ้า ความสูง 0-600 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล

- อินเดีย ศรีลังกา อินโดจีน และจีนตอนใต้ ในประเทศไทยพบที่จังหวัดเชียงใหม่ นครสวรรค์ สกลนคร ศรีสะเกษ ปราจีนบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี สงขลา พังงา ตรัง และปัตตานี พบตามพื้นที่ชื้นแฉะ เปิดโล่ง และป่าหญ้า ความสูง 0-600 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล

- อินเดีย ศรีลังกา อินโดจีน และจีนตอนใต้ ในประเทศไทยพบที่จังหวัดเชียงใหม่ นครสวรรค์ สกลนคร ศรีสะเกษ ปราจีนบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี สงขลา พังงา ตรัง และปัตตานี พบตามพื้นที่ชื้นแฉะ เปิดโล่ง และป่าหญ้า ความสูง 0-600 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล

- อินเดีย ศรีลังกา อินโดจีน และจีนตอนใต้ ในประเทศไทยพบที่จังหวัดเชียงใหม่ นครสวรรค์ สกลนคร ศรีสะเกษ ปราจีนบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี สงขลา พังงา ตรัง และปัตตานี พบตามพื้นที่ชื้นแฉะ เปิดโล่ง และป่าหญ้า ความสูง 0-600 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล