-
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
-
ไม้ต้น สูง 5-10 เมตร บ้างครั้งเป้นพุ่มเตี้ยๆ กิ่งเกลี้ยง ใบเป็นใบประกอบแบบนี้วมือ ใบย่อย 3 ใบ (บางครั้งมี 4-5 ใบ แต่พบได้น้อย) ยาว 1.5-6.5 เซนติเมตร ก้านใบย่อยสั้นจนเกือบไม่มี ใบรูปไข่กลับ หรือรูปขอบขนาน กว้าง 1-3 เซนติเมตร ยาว 5-7 เซนติเมตร แผ่นใบเกลี้ยงทั้ง 2 ด้าน บาง คล้ายกระดาษ ฐานใบมน หรือรูปลิ่ม ปลายใบโค้งหรือเว้าบุ๋มเล็กๆ มีหนามแหลมสั้นๆ เส้นใบแตกแขนงมาก ดอกออกเป็นช่อเชิงลดหรือช่อกระจะ ทั้งที่ปลายยอด และด้านข้าง ดอกอาจออกเป็นดอกเดี่ยวๆ ที่ซอกใบ ก้านดอกย่อยยาว 1.5-6.5 เซนติเมตร ใบประดับรูปแถบ เล็ก กลีบเลี้ยงรูปไข่ กว้าง 2-3 มิลลิเมตร ยาว 7-10 มิลลิเมตร ปลายแหลม ผิวเกลี้ยง ฐานมีขนนุ่มๆ ปกคลุม เกสรเพศผู้ 9-12 อัน กานชูเกสรยาว 10-15 มิลลิเมตร ติดทน อับเรณูรูปขอบขนาน ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ปลายเป็นติ่งหนาม ก้านชูเกสรเพศเมียยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ผิวเกลี้ยง รังไข่ทรงกระบอก ผิวเกลี้ยง ผลทรงกลมหรือทรงรี เมล็ดรูปไต
-
ไม้พุ่ม กึ่ง ไม้ต้น ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อย 1-5 ใบ รูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ปลายใบตัด มีติ่งแหลม โคนใบสอบแคบ ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนามันคล้ายแผ่นหนัง ดอกสีขาวค่อนข้างเล็กออกที่ปลายยอด กลีบเลี้ยงมี 4 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ หรือเชื่อมติดกันเป็นท่อสั้น ๆ ไม่มีกลีบดอก ผลสด สีเหลืองขนาดเท่าผลเชอรี่ เกลี้ยง เมล็ดมี 2-3 เมล็ด
-
ไม้ต้น สูง 5-10 เมตร บ้างครั้งเป้นพุ่มเตี้ยๆ กิ่งเกลี้ยง ใบเป็นใบประกอบแบบนี้วมือ ใบย่อย 3 ใบ (บางครั้งมี 4-5 ใบ แต่พบได้น้อย) ยาว 1.5-6.5 เซนติเมตร ก้านใบย่อยสั้นจนเกือบไม่มี ใบรูปไข่กลับ หรือรูปขอบขนาน กว้าง 1-3 เซนติเมตร ยาว 5-7 เซนติเมตร แผ่นใบเกลี้ยงทั้ง 2 ด้าน บาง คล้ายกระดาษ ฐานใบมน หรือรูปลิ่ม ปลายใบโค้งหรือเว้าบุ๋มเล็กๆ มีหนามแหลมสั้นๆ เส้นใบแตกแขนงมาก ดอกออกเป็นช่อเชิงลดหรือช่อกระจะ ทั้งที่ปลายยอด และด้านข้าง ดอกอาจออกเป็นดอกเดี่ยวๆ ที่ซอกใบ ก้านดอกย่อยยาว 1.5-6.5 เซนติเมตร ใบประดับรูปแถบ เล็ก กลีบเลี้ยงรูปไข่ กว้าง 2-3 มิลลิเมตร ยาว 7-10 มิลลิเมตร ปลายแหลม ผิวเกลี้ยง ฐานมีขนนุ่มๆ ปกคลุม เกสรเพศผู้ 9-12 อัน กานชูเกสรยาว 10-15 มิลลิเมตร ติดทน อับเรณูรูปขอบขนาน ยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ปลายเป็นติ่งหนาม ก้านชูเกสรเพศเมียยาว 1.5-2 มิลลิเมตร ผิวเกลี้ยง รังไข่ทรงกระบอก ผิวเกลี้ยง ผลทรงกลมหรือทรงรี เมล็ดรูปไต
-
ออกดอกเดือนธันวาคม - มีนาคม ติดผลเดือนกุมภาพันธ์ - เมษายน
-
การกระจายพันธุ์ :
-
กัมพูชา เวียดนาม ในประเทศไทยพบที่จังหวัดตาก นครสวรรค์ เลย อุดรธานี ชัยภูมิ นครราชสีมา กรุงเทพมหานคร ชลบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี ราชบุรี ประจวบคีรีขันธ์ พบตามป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง เขาหินปูน ระดับความสูง 0-400 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล ออกดอกช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม ติดผลช่วงเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน
-
มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย กัมพูชา และเวียดนามแจง โดยเฉพาะในภูมิภาคอินโดจีน พบขึ้นได้ในป่าละเมาะ ป่าดิบแล้ง ป่าผสมผลัดใบ ป่าเต็งรังแล้ง ป่าโปร่งแห้ง เขาหินปูน ที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 0-400 เมตร โดยจะพบได้มากทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
-
กัมพูชา เวียดนาม ในประเทศไทยพบที่จังหวัดตาก นครสวรรค์ เลย อุดรธานี ชัยภูมิ นครราชสีมา กรุงเทพมหานคร ชลบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี ราชบุรี ประจวบคีรีขันธ์ พบตามป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง เขาหินปูน ระดับความสูง 0-400 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล ออกดอกช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม ติดผลช่วงเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน
-
กัมพูชา เวียดนาม พบในทุกภาคของประเทศไทย บริเวณ ป่าดิบแล้ง ป่าผสมผลัดใบ ป่าเต็งรัง เขาหินปูน ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง ถึง 400 เมตร
-
แหล่งที่พบภายในประเทศ :
-
ราชบุรี
-
ประจวบคีรีขันธ์
-
จันทบุรี
-
ชัยภูมิ
-
ขอนแก่น, ชัยภูมิ
-
ชัยภูมิ
-
ชัยภูมิ
-
ขอนแก่น
-
ขอนแก่น
-
ลพบุรี
-
ลพบุรี
-
พะเยา, น่าน
-
ชัยภูมิ
-
ตาก
-
ราชบุรี
-
พะเยา
-
กาญจนบุรี
-
กาญจนบุรี
-
บุรีรัมย์, สระแก้ว
-
รายละเอียดอื่นๆ ของแหล่งที่พบ :
-
เขตห้ามล่าสัตว์ป่า เขาประทับช้าง
-
อุทยานแห่งชาติ เขาสามร้อยยอด
-
อุทยานแห่งชาติ เขาสิบห้าชั้น
-
อุทยานแห่งชาติ ตาดโตน
-
อุทยานแห่งชาติ น้ำพอง
-
อุทยานแห่งชาติ ป่าหินงาม
-
อุทยานแห่งชาติ ภูแลนคา
-
อุทยานแห่งชาติ ภูเวียง
-
อุทยานแห่งชาติ ภูเวียง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ซับลังกา
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ซับลังกา
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดอยผาช้าง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูเขียว
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่ตื่น
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่น้ำภาชี
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เวียงลอ
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า สลักพระ
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า สลักพระ
-
อุทยานแห่งชาติ ตาพระยา
-
ลักษณะทางสัณฐานวิทยา :
-
ไม้ต้นขนาดเล็กหรือไม้พุ่ม สูง 5-10 เมตร ใบ ประกอบแบบนิ้วมือ เรียงเวียน มีใบย่อย 3-5 ใบ รูปใบหอกกลับ รูปขอบขนาน หรือรูปแถบ กว้าง 1-3 เซนติเมตรยาว 5-7 เซนติเมตร ปลายเว้าตื้นหรือกลม โคนรูปลิ่มหรือมน ดอก แบบช่อกระจุกออกที่ปลายยอดหรือซอกใบ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ สีเขียวแกมเหลือง ไม่มีกลีบดอกเกสรเพศผู้ 10 เกสร รังไข่เหนือวงกลีบ รูปทรงกระบอก ก้านเกสรเพศเมียยาว 1.5-2 เซนติเมตร ผล แบบมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปกระสวยหรือกลม กว้าง 1.3-1.5 เซนติเมตร ยาว 2-2.5 เซนติเมตร ก้านผลยาว 4.5-7.5 เซนติเมตร สุกสีเหลืองเข้มเมล็ดรูปไต
-
การขยายพันธุ์ :
-
เพาะเมล็ด