Lepisanthes rubiginosa
-
ชื่อวิทยาศาสตร์แบบเต็ม:
Lepisanthes rubiginosa (Roxb.) Leenh. -
Status:
ACCEPTED -
Synonyms
Erioglossum cuneifolium Blume
Erioglossum edule Blume
Erioglossum edule var. album Blume
Erioglossum edule var. subcorymbosum Blume
Erioglossum rubiginosum (Roxb.) Blume
Erioglossum rubiginosum Radlk.
Erioglossum rubiginosum var. villosum Gagnep.
Lepisanthes balansaeana Gagnep.
Lepisanthes balansana Gagnep.
Lepisanthes hirta Ridl.
Moulinsia cupanioides Cambess.
Moulinsia rubiginosa (Roxb.) G.Don
Pancovia rubiginosa (Roxb.) Baill.
Pancovia rubiginosa (Roxb.) Baill. ex Kurz
Sapindus alternifolius Buch.-Ham.
Sapindus alternifolius Buch.-Ham. ex Wight & Arn.
Sapindus edulis Blume
Sapindus fraxinifolius DC.
Sapindus longifolius Buch.-Ham.
Sapindus longifolius Buch.-Ham. ex Wight & Arn.
-
ชื่อไทย::
- มะหวด - มันปู - มะหวด, กำชำ -
ชื่อท้องถิ่น::
- กะซำ กำจำ กำซำ ชันรุ ซำ นำซำ มะจำ มะหวดบาท มะหวดป่า มะหวดลิง สีฮอกน้อย หวดคา หวดฆ่า หวดลาว - นกนอนทะเล - กำซำ กะซ่ำ (กลาง) กำจำ (ใต้) ชันรู มะหวดบาท มะหวดลิง มะหวดป่า หวดคา (ภาคตะวันออก) สีฮอกน้อย หวดลาว (ภาคเหนือ) หวดฆ่า (อุดรธานี) - หวดลาว หวดคา ชันรู มะหวดบาท มะหวดลิง กำซำ กำจำ - กะซำ, กำจำ, กำซำ, ชันรุ, ซำ, นำซำ, มะจำ (ภาคใต้); มะหวด (ภาคกลาง); มะหวดบาท (ภาคตะวันออกเฉียงใต้); มะหวดป่า (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ); มะหวดลิง (ภาคตะวันออกเฉียงใต้); สีฮอกน้อย (ภาคเหนือ); หวดคา, หวดฆ่า (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ภาคตะวันออกเฉียงใต้); หวดลาว ( -
อาณาจักร::
Plantae -
ไฟลัม::
Tracheophyta -
ชั้น::
Magnoliopsida -
อันดับ:
Sapindales -
วงศ์::
Sapindaceae -
สกุล:
Lepisanthes
ที่มา : สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ปรับปรุงล่าสุด : 4 ก.ค. 2566
ที่มา : สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ปรับปรุงล่าสุด : 4 ก.ค. 2566
วันที่อัพเดท : 30 ก.ค. 2563 00:00 น.
วันที่สร้าง: 30 ก.ค. 2563 00:00 น.
-
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :- ไม้ต้น สูง 16 เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดกลมหรือรี เปลือกเรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดสีน้ำตาลปนเทา กิ่งมีขนยาวสีน้ำตาลแดงหนาแน่น ใบ ประกอบแบบขนนกชั้นเดียว ปลายคู่ เรียงเวียนสลับ ใบย่อย 3-9 คู่ รูปไข่หรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ปลายใบป้านถึงเรียวแหลม โคนใบมนถึงรูปลิ่มกว้าง ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนามีขนนุ่มสีน้ำตาล ดอก สีขาวอมเหลือง มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามปลายกิ่ง ดอกแยกเพศร่วมต้น กลีบเลี้ยงรูปไข่กว้างเกือบกลม กลีบดอก 4-5 กลีบ รูปไข่กลับ มีก้านกลีบสั้นๆ ปลายก้านมีเกล็ดและมีสัน 2 สัน รูปคล้ายกระบอง ปลายมีขนยาว จานฐานดอกเป็นวง ผล แบบผลผนังชั้นใน แข็ง มีเนื้อ เมล็ดเดียว รูปกลมรี สีม่วงเข้มหรือดำ แยกเป็น 2 พู ผิวเกลี้ยง เมล็ดกลมรีสีน้ำตาลมัน- ไม้ต้น สูง 2-3 เมตร ใบ เดี่ยว เรียงสลับ แผ่นใบรูปรี ถึงรูปไข่กลับ ผิวใบเกลี้ยง ปลายใบมน ดอก ขนาดเล็กสีเขียวอ่อน แยกเพศอยู่ต้นเดียวกัน ออกเป็นกระจุกตามง่ามใบ ผล แก่สีชมพูถึงแดง ผลกลมแป้น มี 10-12 พู แตกเมื่อแห้ง- บรรยายลักษณะต้น:ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10-15 เมตรใบ:ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงแบบเวียน ใบย่อยเรียงแบบตรงข้าม ใบย่อยรูปร่างรี ปลายแหลมหรือมน ฐานเบี้ยว ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น ใบมีขนนุ่มทั้งสองด้าน ก้านใบสีน้ำตาลมีขน หลังใบสีเขียว ท้องใบสีเขียวอ่อน แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ดอก:เป็นช่อแบบแยกแขนง ยาว 50 เซนติเมตร ช่อตั้ง ออกปลายกิ่ง ดอกสีขาวหรือขาวอมเหลือง กลิ่นหอม กลีบดอก 4 กลีบ เกสรเพศผู้ 8 อัน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี 3 ช่อง ผล:ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปรีเว้าเป็นพู เมื่อสุกมีสีแดงหรือแดงอมน้ำตาล มีรสหวาน มีเมล็ด 1 เมล็ด สีน้ำตาลถึงดำ รูปรี เปลือก:เปลือกนอกสีเทาดำปนน้ำตาล แตกเป็นเกล็ด เปลือกในสีน้ำตาลอื่นๆ:
ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10-15 เมตร
ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงแบบเวียน ใบย่อยเรียงแบบตรงข้าม ใบย่อยรูปร่างรี ปลายแหลมหรือมน ฐานเบี้ยว ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น ใบมีขนนุ่มทั้งสองด้าน ก้านใบสีน้ำตาลมีขน หลังใบสีเขียว ท้องใบสีเขียวอ่อน แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ
เป็นช่อแบบแยกแขนง ยาว 50 เซนติเมตร ช่อตั้ง ออกปลายกิ่ง ดอกสีขาวหรือขาวอมเหลือง กลิ่นหอม กลีบดอก 4 กลีบ เกสรเพศผู้ 8 อัน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี 3 ช่อง
ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปรีเว้าเป็นพู เมื่อสุกมีสีแดงหรือแดงอมน้ำตาล มีรสหวาน มีเมล็ด 1 เมล็ด สีน้ำตาลถึงดำ รูปรี
เปลือกนอกสีเทาดำปนน้ำตาล แตกเป็นเกล็ด เปลือกในสีน้ำตาล
- ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10 เมตร ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ใบย่อยมี 3-6 คู่ รูปไข่ถึงรูปไข่กลับ กว้าง 2-11 ซม. ยาว 3-30 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ผิวใบ มีขน ดอก สีขาวถึงสีเหลืองอ่อนๆ ออกเป็นช่อตั้งจากปลายยอด หรือซอกใบ ยาวถึง 50 ซม. มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ดอกย่อย ขนาดเล็ก แยกเพศ กลีบรองดอก 5 กลีบ กลีบดอก 4 (-5) กลีบ เกลี้ยงหรือมีขนนุ่ม โคนกลีบแคบ มีขนและมีเกล็ดเล็กๆ 2 เกล็ด เกสรผู้ 8 อัน ผล รูปรีเว้าเป็นพู ผิวเกลี้ยง ผลอ่อนสีเขียว แล้วเปลี่ยน เป็นสีเหลืองแดงจนแก่จัดสีม่วงดำ เมล็ดสีน้ำตาลดำ ไม่มีเนื้อหุ้ม- ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10 เมตร ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ใบย่อยมี 3-6 คู่ รูปไข่ถึงรูปไข่กลับ กว้าง 2-11 ซม. ยาว 3-30 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ผิวใบ มีขน ดอก สีขาวถึงสีเหลืองอ่อนๆ ออกเป็นช่อตั้งจากปลายยอด หรือซอกใบ ยาวถึง 50 ซม. มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ดอกย่อย ขนาดเล็ก แยกเพศ กลีบรองดอก 5 กลีบ กลีบดอก 4 (-5) กลีบ เกลี้ยงหรือมีขนนุ่ม โคนกลีบแคบ มีขนและมีเกล็ดเล็กๆ 2 เกล็ด เกสรผู้ 8 อัน ผล รูปรีเว้าเป็นพู ผิวเกลี้ยง ผลอ่อนสีเขียว แล้วเปลี่ยน เป็นสีเหลืองแดงจนแก่จัดสีม่วงดำ เมล็ดสีน้ำตาลดำ ไม่มีเนื้อหุ้ม- ไม้ต้น สูง 16 เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดกลมหรือรี เปลือกเรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดสีน้ำตาลปนเทา กิ่งมีขนยาวสีน้ำตาลแดงหนาแน่น
ใบ : ประกอบแบบขนนกชั้นเดียว ปลายคู่ เรียงเวียนสลับ ใบย่อย 3-9 คู่ รูปไข่หรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ปลายใบป้านถึงเรียวแหลม โคนใบมนถึงรูปลิ่มกว้าง ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนามีขนนุ่มสีน้ำตาล
ดอก : สีขาวอมเหลือง มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามปลายกิ่ง ดอกแยกเพศร่วมต้น กลีบเลี้ยงรูปไข่กว้างเกือบกลม กลีบดอก 4-5 กลีบ รูปไข่กลับ มีก้านกลีบสั้นๆ ปลายก้านมีเกล็ดและมีสัน 2 สัน รูปคล้ายกระบอง ปลายมีขนยาว จานฐานดอกเป็นวง
ผล : แบบผลผนังชั้นใน แข็ง มีเนื้อ เมล็ดเดียว รูปกลมรี สีม่วงเข้มหรือดำ แยกเป็น 2 พู ผิวเกลี้ยง เมล็ดกลมรีสีน้ำตาลมัน -
ระบบนิเวศ :- พบกระจายพันธุ์ทั่วทุกภาคของประเทศ ขึ้นตามป่าผลัดใบ ดิบแล้ง ชายป่า ริมลำธาร ระดับความสูง 300-1,200 เมตร- พบตามที่น้ำกร่อย บริเวณป่าพรุน้ำกร่อย แต่สามารถขึ้นได้ดีตามป่าโปร่ง ป่าดิบ ที่ราบเชิงเขา
-
แหล่งที่พบภายในประเทศ :- สมุทรปราการ- สมุทรปราการ- อุตรดิตถ์,แพร่- สมุทรปราการ- สมุทรปราการ- สระบุรี- สระบุรี- สุราษฎร์ธานี- ราชบุรี- สระบุรี- จันทบุรี- อุทัยธานี- นครราชสีมา- นครราชสีมา- ระนอง- กาญจนบุรี- อุบลราชธานี- เพชรบูรณ์- เพชรบูรณ์- พังงา- พังงา- กำแพงเพชร- ชัยภูมิ- สตูล- เพชรบูรณ์, พิษณุโลก- สระบุรี- สระแก้ว- สุพรรณบุรี- เลย- เลย- ขอนแก่น- กาญจนบุรี- ตรัง, สตูล- กาญจนบุรี- ชลบุรี- กำแพงเพชร- จันทบุรี- ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, ระยอง, จันทบุรี, สระแก้ว- ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, ระยอง, จันทบุรี, สระแก้ว- ลพบุรี- บุรีรัมย์- พะเยา, น่าน- พะเยา, น่าน- ชัยภูมิ, เพชรบูรณ์- พังงา- กาญจนบุรี, ตาก- กาญจนบุรี, ตาก- กาญจนบุรี, ตาก- อุตรดิตถ์- อุบลราชธานี- พิษณุโลก- ชัยภูมิ- ชัยภูมิ- ชัยภูมิ- เลย- พิษณุโลก- บึงกาฬ- อุตรดิตถ์- ตาก- ราชบุรี- อุบลราชธานี- อุบลราชธานี- พะเยา- พะเยา- กาญจนบุรี- อุทัยธานี, กาญจนบุรี, ตาก- สุรินทร์- ศรีสะเกษ- อุทัยธานี, กาญจนบุรี, ตาก- สุรินทร์- ศรีสะเกษ- ชุมพร- ตาก- ตาก- ตาก
-
รายละเอียดอื่นๆ ของแหล่งที่พบ :- บางกระเจ้า- บางกระเจ้า- ป่าหนองแปน ป่าสงวนแห่งชาติป่าดงภู ป่าสงวนแห่งชาติป่าดงมะอี่ ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาสวนกวาง ป่าสงวนแห่งชาติป่านาซาวฝั่งซ้ายถนนแพร่-น่าน ป่าสงวนแห่งชาติขุนแม่กวง(ป่าชุมชนบ้านตลาดขี้เหล็ก) ป่าสงวนแห่งชาติป่าตะเบาะและป่าห้วยใหญ่ ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่คำมี ป่าสงวนแห่งชาติป่าภูสีฐาน(ป่าภูผาซาน) ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาสมิง (ป่าคลองใหญ่-ป่าเขาไฟไหม้) ป่าสงวนแห่งชาติป่าภูโหล่ย ป่าสงวนแห่งชาติป่าสาลีก ป่าสงวนแห่งชาติป่าวังใหญ่และป่าแม่น้ำน้อย ป่าสงวนแห่งชาติป่าภูเป้ง ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่แจ่ม ป่าคำหัวแฮด ป่าสงวนแห่งชาติป่าเทือกเขาแม่นางขาว ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่จางฝั่งซ้าย ป่าสงวนแห่งชาติป่าสีสุก ป่าสงวนแห่งชาติป่าควนออกบ้านน้ำตก ป่าสงวนแห่งชาติป่าลำน้ำน่านฝั่งขวา ป่าสงวนแห่งชาติป่าสายคลองร่มเมือง ป่าสายควน ป่าเกาะอ้ายกลิ้ง(ป่าชุมชนบ้านทุ่งหลวง) ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่วงก์ – แม่เปิน ป่าสงวนแห่งชาติป่าน้ำเปื๋อย ป่าน้ำหย่วน และป่าน้ำลาว ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่อิงฝั่งขวา และป่าแม่งาว ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ธิ แม่ตีบ แม่สาร- พื้นที่ชุ่มน้ำหนองบงคาย- อำเภอเมืองอุตรดิตถ์ อำเภอลับแล อุตรดิตถ์, อำเภอวังชิ้น อำเภอเด่นชัย แพร่- บริเวณโดยรอบโรงไฟฟ้าพระนครใต้ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ- พื้นที่คุ้งบางกะเจ้า อำเภอพระประแดง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่าแก่งคอย- เขตห้ามล่าสัตว์ป่าแก่งคอย- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า เขาท่าเพชร- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า เขาประทับช้าง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า เขาวงจันแดง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า คุ้งกระเบน- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า ถ้ำประทุน- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า ป่าเขาภูหลวง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า ป่าเขาภูหลวง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า ป่าเลนคลองม่วงกลวง- เขตห้ามล่าสัตว์ป่า อุทยานสมเด็จพระศรีนครินทร์กาญจนบุรี- อุทยานแห่งชาติ แก่งตะนะ- อุทยานแห่งชาติ เขาค้อ- อุทยานแห่งชาติ เขาค้อ- อุทยานแห่งชาติ เขาลำปี-หาดท้ายเหมือง- อุทยานแห่งชาติ เขาลำปี-หาดท้ายเหมือง- อุทยานแห่งชาติ คลองลาน- อุทยานแห่งชาติ ตาดโตน- อุทยานแห่งชาติ ทะเลบัน- อุทยานแห่งชาติ ทุ่งแสลงหลวง- อุทยานแห่งชาติ น้ำตกสามหลั่น- อุทยานแห่งชาติ ปางสีดา- อุทยานแห่งชาติ พุเตย- อุทยานแห่งชาติ ภูกระดึง- อุทยานแห่งชาติ ภูกระดึง- อุทยานแห่งชาติ ภูเวียง- อุทยานแห่งชาติ ลำคลองงู- อุทยานแห่งชาติ หมู่เกาะเภตรา- อุทยานแห่งชาติ เอราวัณ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาเขียว-เขาชมภู่- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาสนามเพรียง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาสอยดาว- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาอ่างฤาไน- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาอ่างฤาไน- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ซับลังกา- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดงใหญ่- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดอยผาช้าง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดอยผาช้าง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ตะเบาะ-ห้วยใหญ่- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า โตนปริวรรต- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า น้ำปาด- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า บุณฑริก-ยอดมน- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูขัด- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูเขียว- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูเขียว- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูเขียว- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูค้อ-ภูกระแต- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูเมี่ยง-ภูทอง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ภูวัว- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่จริม- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่ตื่น- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่น้ำภาชี- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ยอดโดม- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ยอดโดม- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เวียงลอ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เวียงลอ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า สลักพระ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยขาแข้ง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยทับทัน-ห้วยสำราญ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยศาลา- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยขาแข้ง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยทับทัน-ห้วยสำราญ- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยศาลา- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุทยานเสด็จในกรมหลวงชุมพร- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุ้มผาง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุ้มผาง- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า อุ้มผาง
-
การกระจายพันธุ์ :- พบในป่าผลัดใบ ป่าเบญจพรรณ ออกดอกเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์ ผลแก่เดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม มีการกระจายพันธุ์ในอินเดีย พม่า จีนตอนใต้และตะวันออกเฉียงใต้ ไทย ภูมิภาคอินโดจีน ภูมิภาคมาเลเซียถึงตะวันตกเฉียงเหนือของออสเตรเลีย- นิเวศวิทยา อินเดีย เอเชียตะวันออก เฉียงใต้ ประเทศไทยพบทุกภาค ตามป่าผลัดใบ ริมลำธารหรือ ชายป่าชื้น ที่ระดับความสูงถึง 1,200 เมตร ออกดอกและติดผลตลอดปี- นิเวศวิทยา อินเดีย เอเชียตะวันออก เฉียงใต้ ประเทศไทยพบทุกภาค ตามป่าผลัดใบ ริมลำธารหรือ ชายป่าชื้น ที่ระดับความสูงถึง 1,200 เมตร ออกดอกและติดผลตลอดปี
-
ลักษณะทางสัณฐานวิทยา :- ไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง 15 ม. มีขนยาวหนาแน่นตามกิ่ง แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก ใบประดับ และกลีบเลี้ยง ใบประกอบปลายคู่ เรียงเวียน ใบย่อยส่วนมากมี 2-6 คู่ รูปไข่ รูปไข่กลับ หรือแกมรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 30 ซม. ก้านใบสั้น ช่อดอกยาวได้ถึง 50 ซม. ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยงรูปไข่กว้างเกือบกลม ยาว 1-2.5 มม. ดอกสีขาวอมเหลือง กลีบดอกรูปไข่กลับ ยาว 2-5 มม. เกล็ดที่ปลายกลีบมีขนเครา ก้านชูอับเรณูยาว 1.5-5 มม. มีขนยาว รังไข่มี 3 ช่อง ผลจัก 3 พู รูปรีแคบ ยาว 0.8-1.3 ซม. ไร้ก้าน สีเขียว เปลี่ยนเป็นสีส้มหรือแดง สุกสีม่วงหรือดำ เมล็ดยาวประมาณ 1 ซม. ขั้วเมล็ดขนาดเล็ก- ไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง 15 ม. มีขนยาวหนาแน่นตามกิ่ง แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก ใบประดับ และกลีบเลี้ยง ใบประกอบปลายคู่ เรียงเวียน ใบย่อยส่วนมากมี 2-6 คู่ รูปไข่ รูปไข่กลับ หรือแกมรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 30 ซม. ก้านใบสั้น ช่อดอกยาวได้ถึง 50 ซม. ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยงรูปไข่กว้างเกือบกลม ยาว 1-2.5 มม. ดอกสีขาวอมเหลือง กลีบดอกรูปไข่กลับ ยาว 2-5 มม. เกล็ดที่ปลายกลีบมีขนเครา ก้านชูอับเรณูยาว 1.5-5 มม. มีขนยาว รังไข่มี 3 ช่อง ผลจัก 3 พู รูปรีแคบ ยาว 0.8-1.3 ซม. ไร้ก้าน สีเขียว เปลี่ยนเป็นสีส้มหรือแดง สุกสีม่วงหรือดำ เมล็ดยาวประมาณ 1 ซม. ขั้วเมล็ดขนาดเล็ก
-
การขยายพันธุ์ :- การเพาะเมล็ดและการทำกิ่งตอน- การเพาะเมล็ดและการทำกิ่งตอน
-
ส่วนของตัวอย่างที่นำมาใช้ :
- ราก ใบ ผล เมล็ดวัตถุประสงค์การนำมาใช้ประโยชน์ :
- สมุนไพรรายละเอียดการนำมาใช้ประโยชน์ :
- ราก : แก้ไข แก้พิษภายใน ตำพอกศีรษะแก้ไข้ ปวดศีรษะ พอกรักษาโรค ผิวหนัง ผื่นคัน ต้มน้ำดื่มแก้ซาง ใบ : รองพื้นและคลุมข้าวสำหรับทำขนมจีนเพื่อกันบูด ผล : บำรุงกำลัง เมล็ด : แก้โรคไอหอบ ไข้ซางเด็ก ไอกรน- ใบอ่อนรับประทานแทนผัก ผลมีรสหวาน รับประทานได้ ราก แก้ไข้ แก้พิษฝีภายใน ศีรษะแก้ไข้ ปวดศีรษะและพอกรักษาโรคผิวหนังผื่นคันเมล็ด แก้โรคไอหอบ ไข้ซางเด็ก
-
สถานภาพการคุกคาม (โลก) :- สิ่งมีชีวิตที่มีสถานภาพเป็นกังวลน้อยที่สุด Least Concern: LC (IUCN, 2019)
-
สถานภาพการคุกคาม (โลก) :- สิ่งมีชีวิตที่มีสถานภาพเป็นกังวลน้อยที่สุด Least Concern: LC (IUCN, 2019)
| Barcode | ชื่อพิพิธภัณฑ์ | จังหวัด | ลักษณะ |
|---|---|---|---|
| THNHM-P-2002-1150 | NSM | Ratchaburi | |
| THNHM-P-2002-1151 | NSM | Ratchaburi | |
| THNHM-P-2002-1152 | NSM | Ratchaburi | |
| THNHM-P-2017-0165 | NSM | Prachin Buri | |
| THNHM-P-2002-1150 | NSM | Ratchaburi | |
| THNHM-P-2002-1151 | NSM | Ratchaburi | |
| THNHM-P-2002-1152 | NSM | Ratchaburi | |
| Barcode | ชื่อพิพิธภัณฑ์ | จังหวัด | ลักษณะ |
-
กองสิ่งแวดล้อมชุมชนและพื้นที่เฉพาะ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
-
สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้
-
องค์การสวนพฤกษศาสตร์
-
รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการพื้นที่ชุ่มน้าของประเทศไทย สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, 2561
-
รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) ระบบนิเวศป่าไม้ (Forest Ecosystem) โครงการติดตามและวิเคราะห์ประเมินสถานภาพความหลากหลายทางชีวภาพ ในพื้นที่วิกฤตทางความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity Hotspots) จังหวัดอุตรดิตถ์ แพร่ น่าน และพะเยา, ศูนย์วิจัยป่าไม้ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 28 กันยายน 2554
-
บริษัท ปตท.สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน)
-
กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม
-
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
-
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
-
ไม้ต้นที่มีสรรพคุณทางสมุนไพร และควรนำมาขยายพันธุ์เพื่อฟื้นฟูและอนุรักษ์พื้นที่สีเขียวคุ้งบางกะเจ้าสู่ความยั่งยืน, กองสิ่งแวดล้อมชุมชนและพื้นที่เฉพาะ, สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, 2562
-
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
-
IUCN Red List
-
องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ
