ข้อมูลสิ่งมีชีวิต
มะพลับ
-
ชื่อวิทยาศาสตร์:
Diospyros areolata -
ชื่อวิทยาศาสตร์แบบเต็ม:
Is Accepted name -
ชื่อไทย:
- มะพลับ- มะพลับทะเล -
อาณาจักร:
-
ไฟลัม:
-
ชั้น:
-
อันดับ:
-
วงศ์:
-
สกุล:
-
ปีที่ตีพิมพ์:
-
ที่มา : กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ปรับปรุงล่าสุด : 28 มิ.ย. 2566
ที่มา : กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ปรับปรุงล่าสุด : 28 มิ.ย. 2566
วันที่อัพเดท : 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
วันที่สร้าง: 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
-
ไม้ต้น สูง 8-15 เมตร ลำต้น เปลาตรง เปลือกเทาปนดำ ผิวแตกเป็นร่องเล็กๆ เปลือกชั้นในสีน้ำตาลปนแดง เรือนยอดรูปทรงกลมทึบ ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปขอบใบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบเกลี้ยง ใบอ่อนสีชมพูเรื่อ ๆ ใบ แก่สีเขียวเข้มเป็นมัน ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย มีผิวมันเคลือบเห็นชัดเจน มีต่อมใสๆ ในแผ่นใบหลายต่อม ดอก ขนาดเล็กสีขาวหรือเหลืองอ่อน ดอกเพศผู้ออกรวมกันเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบ ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว ออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ –พฤษภาคม ผล เป็นผลสดค่อนข้างกลม ผลสุกสีเหลืองถึงส้ม
-
ไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ ขนาดเล็กถึงกลาง สูง 5-15 ม. เรือนยอดรูปกรวยคว่ำ ลำต้นมักคดงอเปลือกนอกค่อนข้างเรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดและเป็นหลุมตื้นๆ สีน้ำตาลเทาถึงคล้ำ เปลือกชั้นใน สีน้ำตาล ยอดอ่อนปกคลุมด้วยขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลไหม้
ใบ เดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง รูปขอบขนาน ขนาด 4-7x7-20 ซม. โคนใบมนถึงกลม ขอบใบเรียบ ปลายใบสอบเป็นติ่งทู่ เส้นกลางใบยุบตัว มีเส้นแขนง 6-12 คู่ แต่ละเส้นมักคดงอ เส้นใบย่อยสานกันเป็นร่างแห มองเห็นไม่ชัดเจน ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้านหรือด้านล่างเกือบเกลี้ยง ใบอ่อนมีขนสั้นนุ่ม ด้านบนสีเขียวคล้ำ ด้านล่างสีซีดกว่า ก้านใบยาว 1-1.5 ซม. มีขนประปราย
ดอก ดอกแยกเพศอยู่ต่างต้น ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อกระจุกสั้นๆ ออกที่ง่ามใบ ช่อละ 3-4 ดอก ดอกย่อยสีขาว ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 0.2 ซม. มีขนสั้นหนานุ่ม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 4(5) กลีบ กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 0.3 ซม. โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยปากกว้าง ปลายแยกเป็นแฉกสั้นๆ ผิวเกลี้ยงทั้งสองด้าน กลีบดอกยาวประมาณ 0.7 ซม. โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูประฆังหรือรูปทรงไข่ ปลายแยกเป็นแฉกสั้นๆ เกสรเพศผู้ 20-21 อัน ดอกเพศเมียมักออกเป็นดอกเดี่ยว ลักษณะทั่วไปคล้ายดอกเพศผู้แต่มีขนาดใหญ่กว่าและกลีบเลี้ยงมีขนแบบ ขนแกะปกคลุมทั้ง 2 ด้าน ออกดอกระหว่างเดือน มีนาคม-พฤษภาคม
ผล แบบผลมีเนื้อหลายเมล็ด รูปทรงไข่ถึงกลม ขนาด 3-3.5x3-5 ซม. ผลแก่นุ่มฉ่ำน้ำ มีขนและเกล็ดละเอียดสีน้ำตาลแดงปกคลุม หลุดร่วงง่าย กลีบจุกผลขอบหยักลึกเกือบไม่ติดกัน แต่ละกลีบมักพับกลับ ขอบกลีบเป็นคลื่น พื้นกลีบพับย่น ไม่มีลายเส้นกลีบ ก้านผลยาว 1 ซม. มี 8 เมล็ด ผลแก่ระหว่างเดือน ตุลาคม-กุมภาพันธ์
ใบ เดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง รูปขอบขนาน ขนาด 4-7x7-20 ซม. โคนใบมนถึงกลม ขอบใบเรียบ ปลายใบสอบเป็นติ่งทู่ เส้นกลางใบยุบตัว มีเส้นแขนง 6-12 คู่ แต่ละเส้นมักคดงอ เส้นใบย่อยสานกันเป็นร่างแห มองเห็นไม่ชัดเจน ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้านหรือด้านล่างเกือบเกลี้ยง ใบอ่อนมีขนสั้นนุ่ม ด้านบนสีเขียวคล้ำ ด้านล่างสีซีดกว่า ก้านใบยาว 1-1.5 ซม. มีขนประปราย
ดอก ดอกแยกเพศอยู่ต่างต้น ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อกระจุกสั้นๆ ออกที่ง่ามใบ ช่อละ 3-4 ดอก ดอกย่อยสีขาว ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 0.2 ซม. มีขนสั้นหนานุ่ม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 4(5) กลีบ กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 0.3 ซม. โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยปากกว้าง ปลายแยกเป็นแฉกสั้นๆ ผิวเกลี้ยงทั้งสองด้าน กลีบดอกยาวประมาณ 0.7 ซม. โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูประฆังหรือรูปทรงไข่ ปลายแยกเป็นแฉกสั้นๆ เกสรเพศผู้ 20-21 อัน ดอกเพศเมียมักออกเป็นดอกเดี่ยว ลักษณะทั่วไปคล้ายดอกเพศผู้แต่มีขนาดใหญ่กว่าและกลีบเลี้ยงมีขนแบบ ขนแกะปกคลุมทั้ง 2 ด้าน ออกดอกระหว่างเดือน มีนาคม-พฤษภาคม
ผล แบบผลมีเนื้อหลายเมล็ด รูปทรงไข่ถึงกลม ขนาด 3-3.5x3-5 ซม. ผลแก่นุ่มฉ่ำน้ำ มีขนและเกล็ดละเอียดสีน้ำตาลแดงปกคลุม หลุดร่วงง่าย กลีบจุกผลขอบหยักลึกเกือบไม่ติดกัน แต่ละกลีบมักพับกลับ ขอบกลีบเป็นคลื่น พื้นกลีบพับย่น ไม่มีลายเส้นกลีบ ก้านผลยาว 1 ซม. มี 8 เมล็ด ผลแก่ระหว่างเดือน ตุลาคม-กุมภาพันธ์
-
ไม้ต้น สูง 8-15 เมตร
ลำต้น : เปลาตรง เปลือกเทาปนดำ ผิวแตกเป็นร่องเล็กๆ เปลือกชั้นในสีน้ำตาลปนแดง เรือนยอดรูปทรงกลมทึบ ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปขอบใบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบเกลี้ยง ใบอ่อนสีชมพูเรื่อ ๆ
ใบ : แก่สีเขียวเข้มเป็นมัน ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย มีผิวมันเคลือบเห็นชัดเจน มีต่อมใสๆ ในแผ่นใบหลายต่อม
ดอก : ขนาดเล็กสีขาวหรือเหลืองอ่อน ดอกเพศผู้ออกรวมกันเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบ ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว ออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ –พฤษภาคม
ผล : เป็นผลสดค่อนข้างกลม ผลสุกสีเหลืองถึงส้ม
ลำต้น : เปลาตรง เปลือกเทาปนดำ ผิวแตกเป็นร่องเล็กๆ เปลือกชั้นในสีน้ำตาลปนแดง เรือนยอดรูปทรงกลมทึบ ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปขอบใบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบเกลี้ยง ใบอ่อนสีชมพูเรื่อ ๆ
ใบ : แก่สีเขียวเข้มเป็นมัน ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย มีผิวมันเคลือบเห็นชัดเจน มีต่อมใสๆ ในแผ่นใบหลายต่อม
ดอก : ขนาดเล็กสีขาวหรือเหลืองอ่อน ดอกเพศผู้ออกรวมกันเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบ ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว ออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ –พฤษภาคม
ผล : เป็นผลสดค่อนข้างกลม ผลสุกสีเหลืองถึงส้ม
ระบบนิเวศ :
-
พบตามป่าชายเลน ชายป่าดงดิบ โดยเฉพาะบริเวณใกล้ห้วย หนอง ทั่วๆ ไปในประเทศ ระดับความสูงจากน้ำทะเลระหว่าง 50-400 เมตร
แหล่งที่พบภายในประเทศ :
-
สมุทรปราการ
-
พังงา
-
สมุทรปราการ
-
สงขลา
-
เพชรบูรณ์
-
เพชรบูรณ์
-
จันทบุรี
-
ระยอง, จันทบุรี
-
จันทบุรี
-
สตูล
-
สตูล
-
ปัตตานี
-
นครศรีธรรมราช
-
นราธิวาส
-
ตรัง, สตูล
-
จันทบุรี
-
จันทบุรี
-
ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, ระยอง, จันทบุรี, สระแก้ว
-
ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, ระยอง, จันทบุรี, สระแก้ว
-
ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, ระยอง, จันทบุรี, สระแก้ว
-
สุราษฎร์ธานี, ระนอง
-
สุราษฎร์ธานี, ระนอง
-
สุราษฎร์ธานี
-
สุราษฎร์ธานี
-
ชุมพร, ระนอง
-
ชุมพร, ระนอง
-
นราธิวาส
-
พะเยา, น่าน
-
พะเยา, น่าน
-
ชัยภูมิ, เพชรบูรณ์
-
สตูล, สงขลา
-
พังงา
-
สุโขทัย, ลำปาง
-
ระนอง, ชุมพร
-
กาญจนบุรี, ตาก
-
กาญจนบุรี, ตาก
-
ราชบุรี
-
พะเยา
-
พะเยา
-
ลำปาง
รายละเอียดอื่นๆ ของแหล่งที่พบ :
-
บางกระเจ้า
-
พื้นที่ชุ่มน้ำเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ (พรุโต๊ะแดง)
-
ป่าชายเลนคุระบุรี, อ่าวจาก คลองคุระบุรี
-
พื้นที่คุ้งบางกะเจ้า อำเภอพระประแดง
-
เขตห้ามล่าสัตว์ป่า เขาปะช้าง-แหลมขาม
-
เขตห้ามล่าสัตว์ป่า วังโป่ง-ชนแดน
-
เขตห้ามล่าสัตว์ป่า วังโป่ง-ชนแดน
-
อุทยานแห่งชาติ เขาคิชฌกูฏ
-
อุทยานแห่งชาติ เขาชะเมา-เขาวง
-
อุทยานแห่งชาติ เขาสิบห้าชั้น
-
อุทยานแห่งชาติ ตะรุเตา
-
อุทยานแห่งชาติ ทะเลบัน
-
อุทยานแห่งชาติ น้ำตกทรายขาว
-
อุทยานแห่งชาติ น้ำตกโยง
-
อุทยานแห่งชาติ บูโด-สุไหงปาดี
-
อุทยานแห่งชาติ หมู่เกาะเภตรา
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาสอยดาว
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาสอยดาว
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาอ่างฤาไน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาอ่างฤาไน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขาอ่างฤาไน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า คลองนาคา
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า คลองนาคา
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า คลองยัน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า คลองแสง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ควนแม่ยายหม่อน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ควนแม่ยายหม่อน
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดอยผาช้าง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดอยผาช้าง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ตะเบาะ-ห้วยใหญ่
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า โตนงาช้าง
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า โตนปริวรรต
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ถ้ำเจ้าราม
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งระยะ-นาสัก
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า แม่น้ำภาชี
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เวียงลอ
-
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เวียงลอ
-
บริเวณโดยรอบโรงไฟฟ้าและเหมืองแม่เมาะ อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง
ลักษณะทางสัณฐานวิทยา :
-
ไม้ต้นขนาดเล็ก (Small tree)
การกระจายพันธุ์ :
-
ภาคใต้ของประเทศไทย และมาเลเซีย (เฉพาะบนคาบสมุทร)
ข้อมูลการนำไปใช้ประโยชน์
ส่วนของตัวอย่างที่นำมาใช้ :
-
ราก เปลือกต้น เนื้อไม้ ดอก ผล
วัตถุประสงค์การนำมาใช้ประโยชน์ :
-
สมุนไพร
รายละเอียดการนำมาใช้ประโยชน์ :
-
ราก : แก้ลงท้อง แก้ฝีเปื่อยพัง แก้บวม แก้ตัวพยาธิ แก้ตกโลหิต แก้โรคธาตุ
พิการ แก้แผลน้ำกัดเท้า
เปลือกต้น : บำรุงธาตุ เจริญอาหาร แก้ท้องร่วง ขับผายลม แก้โรคกามตายด้าน
บำรุงให้เกิดความกำหนัด แก้แผลน้ำกัดเท้า ยาห้ามเลือด
เนื้อไม้ : บำรุงธาตุ เจริญอาหาร แก้ท้องร่วง แก้แผลน้ำกัดเท้า
ดอก : แก้ลงท้อง แก้ฝีเปื่อยพัง แก้บวม แก้ตัวพยาธิ แก้ตกโลหิต
ผล : แก้ลงท้อง แก้ฝีเปื่อยพัง แก้บวม แก้ตัวพยาธิ แก้ตกโลหิต สมานแผล
แก้ท้องร่วง ปิดธาตุ
ที่มาของข้อมูล
-
กองสิ่งแวดล้อมชุมชนและพื้นที่เฉพาะ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
-
รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการพื้นที่ชุ่มน้าของประเทศไทย สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, 2561
-
รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการสำรวจและจัดทำข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพ เล่มที่ 3 ความหลากหลายทางชีวภาพระบบนิเวศทะเลและชายฝั่ง, ศูนย์วิจัยป่าไม้ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 29 มีนาคม 2549
-
พันธุ์ไม้ป่าชายเลน, กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง, 2563
-
บริษัท ปตท.สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน)
-
องค์การสวนพฤกษศาสตร์
-
ไม้ต้นที่มีสรรพคุณทางสมุนไพร และควรนำมาขยายพันธุ์เพื่อฟื้นฟูและอนุรักษ์พื้นที่สีเขียวคุ้งบางกะเจ้าสู่ความยั่งยืน, กองสิ่งแวดล้อมชุมชนและพื้นที่เฉพาะ, สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, 2562
-
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
-
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
-
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช