ข้อมูลสิ่งมีชีวิต

หน้าแรก ข้อมูลสิ่งมีชีวิต Cerbera odollam Gaertn.
ตีนเป็ดทะเล
  • ชื่อวิทยาศาสตร์:
    Cerbera odollam
  • ชื่อวิทยาศาสตร์แบบเต็ม:
    Cerbera odollam Gaertn.
  • ชื่อไทย:
    - ตีนเป็ดทะเล
    - ตีนเป็ดน้ำ
    - ตีนเป็ดยอดแดง
    - ตีนเป็ดตาเหลือง
  • อาณาจักร:
  • ไฟลัม:
  • ชั้น:
  • อันดับ:
  • วงศ์:
  • สกุล:
  • ปีที่ตีพิมพ์:
    -
ที่มา : กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ปรับปรุงล่าสุด : 27 มิ.ย. 2566
ที่มา : กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ปรับปรุงล่าสุด : 27 มิ.ย. 2566
วันที่อัพเดท : 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
วันที่สร้าง: 12 มิ.ย. 2566 12:11 น.
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-10 เมตร กิ่งอวบอ้วน เรือนยอดโปร่ง มักแตกกิ่งต่ำคล้ายไม้พุ่ม เปลือกนอกเรียบสีเทามีช่องอากาศกระจายทั่วไป เปลือกชั้นในสีเหลืองอ่อน มีน้ำยางข้นขาวตามส่วนต่างๆ ใบเดี่ยวเรียงวนสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง แผ่นใบรูปใบหอกกลับ รูปใบหอกกลับแกมรูปไข่ ถึงรูปขนานแกมรูปไข่ โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มแคบ ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนังใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ด้านบนสีเขียวคล้ำเป็นมัน ด้านล่างสีซีดกว่า ใบแก่ก่อนร่วงสีส้ม ดอก แบบช่อกระจุกแตกตามปลายยอด ดอกเป็นสีขาว กลางดอกแต้มสีเหลือง ออกดอกเกือบตลอดทั้งปี ผล แบบเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงค่อนข้างกลม ผิวเกลี้ยงสีเขียวเป็นมัน เมื่อแก่จัดสีเขียวอมม่วงถึงม่วงเข้ม ผนังผลชั้นในเป็นเส้นใย เมล็ดแบน รูปทรงไข่มี 1-2 เมล็ด
- ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๑๒ เมตร ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปไข่กลับ ยาว ๙ - ๓๐ ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปลิ่ม เส้นแขนงใบ ๑๒ - ๒๕ เส้น ดอกออกเป็นช่อแยกแขนงตามปลายกิ่ง ช่อดอกยาว ๘ - ๓๕ ซม. ดอกสีขาว ก้านดอกยาว ๑ - ๔ ซม. กลีบดอกและกลีบเลี้ยงมีจำนวนอย่างละ ๕ กลีบ กลีบเลี้ยงรูปแถบหรือรูปใบหอกกลับ ยาว ๐.๘ - ๒.๕ ซม. กลีบดอกเรียงซ้อนทับกันด้านซ้ายในตาดอก ดอกบานมีแต้มเหลืองรอบปากหลอดกลีบดอก หลอดกลีบยาว ๑ - ๒ ซม. แฉกกลีบยาว ๑.๒ - ๓.๘ ซม. เกสรเพศผู้ ๕ อัน ติดกลางหลอดกลีบดอก ผลกลมหรือรูปไข่ ยาว ๔.๕ - ๗.๗ ซม. สีเขียว
- บรรยายลักษณะต้น:ม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-10 ม. กิ่งอ้วน เรือนยอดโปร่ง มักแตกกิ่งต่ำคล้ายไม่พุ่ม มีน้ำยางข้นสีขาว ตามส่วนต่างๆ ใบ:ใบ เดี่ยว เรียงเวียนสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง แผ่นใบรูปใบหอกกลับถึงรูปขอบขนานแกมรูปไข่ โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มแคบ ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ดอก:ดอก แบบช่อกระจุก ออกตามปลายยอด ดอกย่อยสีขาว กลางดอกเป็นแต้มสีเหลือง ใบประดับย่อยสีเขียวอ่อน รูปไข่ หลุดร่วงง่าย กลีบดอก 5 กลีบ รูปใบหอกแคบ สีเขียวอ่อน หลุดร่วงระหว่างดอกบาน กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปากแตร ภายในปกคลุมด้วยขนสั้นนุ่มเฉพาะส่วนบน ปลายยอดแยกเป็น 5 แฉก เรียงเวียนซ้อนกันตามเข็มนาฬิกา เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดอยู่ด้านในต่ำกว่าปากหลอด เกสรเพศเมีย 2 อันเชื่อมติดกัน อยู่ภายในหลอดกลีบดอก ก้านเกสรคล้ายเส้นด้าย ยอดเกสร แยกเป็นแฉกสั้นๆ 2 แฉกผล:ผล แบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงค่อนข้างกลม มีสองพูตื้น ผิวเกลี้ยง สีเขียวเป็นมัน แก่จัดสีเขียวอมม่วงเข้ม ผนังผลชั้นใน เป็นเส้นใย เมล็ดแบน รูปทรงไข่ มี -2 เมล็ดเปลือก:เปลือกนอกเรียบ สีเทา มีช่องอากาศกระจายทั่วไป เปลือกชั้นในสีเหลืองอ่อน อื่นๆ:

ม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-10 ม. กิ่งอ้วน เรือนยอดโปร่ง มักแตกกิ่งต่ำคล้ายไม่พุ่ม มีน้ำยางข้นสีขาว ตามส่วนต่างๆ
ใบ เดี่ยว เรียงเวียนสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง แผ่นใบรูปใบหอกกลับถึงรูปขอบขนานแกมรูปไข่ โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มแคบ ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน
ดอก แบบช่อกระจุก ออกตามปลายยอด ดอกย่อยสีขาว กลางดอกเป็นแต้มสีเหลือง ใบประดับย่อยสีเขียวอ่อน รูปไข่ หลุดร่วงง่าย กลีบดอก 5 กลีบ รูปใบหอกแคบ สีเขียวอ่อน หลุดร่วงระหว่างดอกบาน กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปากแตร ภายในปกคลุมด้วยขนสั้นนุ่มเฉพาะส่วนบน ปลายยอดแยกเป็น 5 แฉก เรียงเวียนซ้อนกันตามเข็มนาฬิกา เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดอยู่ด้านในต่ำกว่าปากหลอด เกสรเพศเมีย 2 อันเชื่อมติดกัน อยู่ภายในหลอดกลีบดอก ก้านเกสรคล้ายเส้นด้าย ยอดเกสร แยกเป็นแฉกสั้นๆ 2 แฉก
ผล แบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงค่อนข้างกลม มีสองพูตื้น ผิวเกลี้ยง สีเขียวเป็นมัน แก่จัดสีเขียวอมม่วงเข้ม ผนังผลชั้นใน เป็นเส้นใย เมล็ดแบน รูปทรงไข่ มี -2 เมล็ด
เปลือกนอกเรียบ สีเทา มีช่องอากาศกระจายทั่วไป เปลือกชั้นในสีเหลืองอ่อน
- ไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง 12 ม. ใบรูปไข่กลับ ยาว 9–30 ซม. ปลายแหลม เส้นแขนงใบเรียงจรดกันเป็นเส้นขอบใน ก้านใบยาว 1.5–4 ซม. ช่อดอกยาว 8–35 ซม. ก้านดอกยาว 1–4 ซม. กลีบเลี้ยงรูปแถบ ยาว 0.8–2.5 ซม. ดอกสีขาว มีแต้มสีเหลืองรอบปากหลอด หลอดกลีบดอกยาว 1–2 ซม. กลีบยาว 1.2–3.8 ซม. มีขนสั้นนุ่มด้านในหลอดกลีบครึ่งบน เกสรเพศผู้ติดประมาณกึ่งกลางหลอดกลีบดอก ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1 มม. ผลกลมหรือรูปไข่ ยาว 4.5–7.7 ซม. สุกสีเขียว
- ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-10 ม. กิ่งอวบอ้วน เรือนยอดโปร่ง มักแตกกิ่งต่ำคล้ายไม้พุ่มเปลือกนอกเรียบสีเทา มีช่องอากาศกระจายทั่วไป เปลือกชั้นในสีเหลืองอ่อน มีน้ำยางข้นสีขาว ตามส่วนต่างๆ
ใบ เดี่ยว เรียงเวียนสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง แผ่นใบรูปใบหอกกลับ รูปใบหอกกลับแกมรูปไข่ ถึงรูปขอบขนานแกมรูปไข่ โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มแคบ ขนาด 4-7x15-30 ซม. ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน เส้นใบแบบร่างแหขนนก เส้นกลางใบยกตัว เส้นแขนง 20-30 คู่ เรียงขนานกันเกือบตั้งฉากกับเส้น กลางใบ ส่วนปลายโค้งงอจรดกัน เส้นใบย่อยสานกันเป็นร่างแห เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ด้านบนสีเขียวคล้ำเป็นมัน ด้านล่างสีซีดกว่า ใบแก่ก่อนร่วงสีส้ม ก้านใบยาว 2-3 ซม.
ดอก แบบช่อกระจุก ออกตามปลายยอด ช่อดอกไม่สมมาตร ดอกย่อยสีขาวคล้ายดอกตีนเป็ดตาแดง แต่กลางดอกเป็นแต้มสีเหลือง ก้านดอกย่อยยาว 1.5-4 ซม. ใบประดับย่อสีเขียวอ่อน รูปไข่ หลุดร่วงเร็ว ลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปใบหกแคบ สีเขียวอ่อน หลุดร่วงระหว่างดอกบาน กลีบดอก โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปากแตร ยาว 1.5-2 ซม. กลีบดอกยาวกว่าหลอดดอกเล็กน้อย ออกดอกเกือบตลอดทั้งปี
ผล แบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงค่อนข้างกลม มีสองพูตื้น ขนาด 4-7x5-8 ซม. ผิวเกลี้ยงสีเขียว เป็นมัน แก่จัดสีเขียวอมม่วงถึงม่วงเข้ม ผนังผลชั้นในเป็นเส้นใย เมล็ดแบน รูปทรงไข่ มี 1-2 เมล็ด ออกผลเกือบตลอดทั้งปี
- กล้วยไม้เกาะอาศัย มีรากยึดเกาะชัดเจน ใบ ลดรูปเป็นเกล็ดเล็กๆ ช่อดอกแบบกระจะ ห้อยลง มี 5-25 ดอก ดอก กว้างประมาณ 1.0-1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีเขียวอมเหลือง ขอบกลีบสีขาว ผิวกลีบด้าน นอกเรียบ กลีบปากสีขาวอมเหลือง มีแต้มและลายสีน้ำตาลเหลือง และน้ำตาลม่วง โคนกลีบปากเป็นกระเปาะตื้น ภายในมีต่อมที่มีขนสีขาว มีพูด้านข้างตั้งขึ้น
- กล้วยไม้เกาะอาศัย มีรากยึดเกาะชัดเจน ใบ ลดรูปเป็นเกล็ดเล็กๆ ช่อดอกแบบกระจะ ห้อยลง มี 5-25 ดอก ดอก กว้างประมาณ 1.0-1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีเขียวอมเหลือง ขอบกลีบสีขาว ผิวกลีบด้าน นอกเรียบ กลีบปากสีขาวอมเหลือง มีแต้มและลายสีน้ำตาลเหลือง และน้ำตาลม่วง โคนกลีบปากเป็นกระเปาะตื้น ภายในมีต่อมที่มีขนสีขาว มีพูด้านข้างตั้งขึ้น
- กล้วยไม้เกาะอาศัย มีรากยึดเกาะชัดเจน ใบ ลดรูปเป็นเกล็ดเล็กๆ ช่อดอกแบบกระจะ ห้อยลง มี 5-25 ดอก ดอก กว้างประมาณ 1.0-1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีเขียวอมเหลือง ขอบกลีบสีขาว ผิวกลีบด้าน นอกเรียบ กลีบปากสีขาวอมเหลือง มีแต้มและลายสีน้ำตาลเหลือง และน้ำตาลม่วง โคนกลีบปากเป็นกระเปาะตื้น ภายในมีต่อมที่มีขนสีขาว มีพูด้านข้างตั้งขึ้น
- ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-10 เมตร กิ่งอวบอ้วน เรือนยอดโปร่ง มักแตกกิ่งต่ำคล้ายไม้พุ่ม เปลือกนอกเรียบสีเทามีช่องอากาศกระจายทั่วไป เปลือกชั้นในสีเหลืองอ่อน มีน้ำยางข้นขาวตามส่วนต่างๆ ใบเดี่ยวเรียงวนสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง แผ่นใบรูปใบหอกกลับ รูปใบหอกกลับแกมรูปไข่ ถึงรูปขนานแกมรูปไข่ โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มแคบ ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนังใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ด้านบนสีเขียวคล้ำเป็นมัน ด้านล่างสีซีดกว่า ใบแก่ก่อนร่วงสีส้ม ดอก แบบช่อกระจุกแตกตามปลายยอด ดอกเป็นสีขาว กลางดอกแต้มสีเหลือง ออกดอกเกือบตลอดทั้งปี ผล แบบเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงค่อนข้างกลม ผิวเกลี้ยงสีเขียวเป็นมัน เมื่อแก่จัดสีเขียวอมม่วงถึงม่วงเข้ม ผนังผลชั้นในเป็นเส้นใย เมล็ดแบน รูปทรงไข่มี 1-2 เมล็ด
ระบบนิเวศ :
- พบทั่วไปตามป่าชายเลนชั้นใน ริมฝั่งแม่น้ำลำคลองที่น้ำทะเลท่วมถึง รวมถึงบริเวณที่น้ำค่อนข้างจืด
แหล่งที่พบภายในประเทศ :
- สมุทรปราการ
- พังงา
- สมุทรปราการ
- พังงา
- ระยอง
- สมุทรปราการ
- นนทบุรี
- พื้นที่ทะเลสาบสงขลา
รายละเอียดอื่นๆ ของแหล่งที่พบ :
- บางกระเจ้า
- พื้นที่ชุมน้ำปากแม่น้ำกระบี่
- ป่าสงวนแห่งชาติป่าเลนคลองปะเหลียนและป่าคลองท่าบ้า ป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองกาโหรดและป่าคลองหิน
- ป่าชายเลนคุระบุรี, อ่าวจาก คลองคุระบุรี
- พื้นที่คุ้งบางกะเจ้า อำเภอพระประแดง
- อุทยานแห่งชาติ เขาลำปี-หาดท้ายเหมือง
- อุทยานแห่งชาติ เขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด
- บริเวณโดยรอบโรงไฟฟ้าพระนครใต้ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ
- บริเวณโดยรอบโรงไฟฟ้าพระนครเหนือ อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี
การกระจายพันธุ์ :
- พบตั้งแต่ประเทศศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภูมิภาคมาเลเซีย หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก และนิวคาเลโดเนีย ในประเทศไทยพบเฉพาะทางภาคใต้ ขึ้นตามป่าชายเลน ป่าบึงน้ำจืดและป่าชายหาด
- พบขึ้นทั่วไปตามป่าชายเลนด้านใน ริมฝั่งแม่น้ำที่น้ำทะเลท่วมถึง การกระจายพันธุ์ ศรีลังกา อินเดีย เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ตลอดถึงตอนเหนือของออสเตรเลีย
- ประเทศศรีลังกา อินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตลอดถึงตอนเหนือของออสเตรเลีย
- พบตั้งแต่ประเทศศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภูมิภาคม�,,เอื้องพญาไร้ใบดอกเขียว,,0,,Plantae,,Tracheophyta,,,Liliopsida,,,Asparagales,,,Orchidaceae,,,Chiloschista,,,,,,viridiflava,,,,,,,0,,เป็นพรรณไม้เฉพาะถิ่นและหายาก พบตามป่าเบญจพรรณ ในภาคเหนือของประเทศไทย"
- พบตั้งแต่ประเทศศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภูมิภาคม�,,เอื้องพญาไร้ใบดอกเขียว,,0,,Plantae,,Tracheophyta,,,Liliopsida,,,Asparagales,,,Orchidaceae,,,Chiloschista,,,,,,viridiflava,,,,,,,0,,เป็นพรรณไม้เฉพาะถิ่นและหายาก พบตามป่าเบญจพรรณ ในภาคเหนือของประเทศไทย"
- พบตั้งแต่ประเทศศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภูมิภาคม�,,เอื้องพญาไร้ใบดอกเขียว,,0,,Plantae,,Tracheophyta,,,Liliopsida,,,Asparagales,,,Orchidaceae,,,Chiloschista,,,,,,viridiflava,,,,,,,0,,เป็นพรรณไม้เฉพาะถิ่นและหายาก พบตามป่าเบญจพรรณ ในภาคเหนือของประเทศไทย"
ลักษณะทางสัณฐานวิทยา :
- ไม้ต้นขนาดเล็ก (Small tree)
- - ต้นตีนเป็ดน้ำ : เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 12 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา มีน้ำยางสีขาว
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่กลับหรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ยาว 9-30 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบถึงเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เป็นมัน แผ่นใบสีเขียวเข้ม เส้นกลางใบสีแดงอมชมพู ก้านใบยาว 1.5-4 เซนติเมตร
- ดอก : ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบหรือรูปใบหอก ปลายแหลม สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปไข่ ขอบกลีบด้านหนึ่งบิดเวียน กลีบสีขาว บริเวณปากหลอดมีขนสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 6-7 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม
- ผล : ผลสด กลมหรือรูปไข่กว้าง ผลสุกสีม่วง
- - ต้นตีนเป็ดน้ำ : เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 12 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา มีน้ำยางสีขาว
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่กลับหรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ยาว 9-30 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบถึงเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เป็นมัน แผ่นใบสีเขียวเข้ม เส้นกลางใบสีแดงอมชมพู ก้านใบยาว 1.5-4 เซนติเมตร
- ดอก : ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบหรือรูปใบหอก ปลายแหลม สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปไข่ ขอบกลีบด้านหนึ่งบิดเวียน กลีบสีขาว บริเวณปากหลอดมีขนสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 6-7 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม
- ผล : ผลสด กลมหรือรูปไข่กว้าง ผลสุกสีม่วง
- - ต้นตีนเป็ดน้ำ : เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 12 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา มีน้ำยางสีขาว
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่กลับหรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ยาว 9-30 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบถึงเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เป็นมัน แผ่นใบสีเขียวเข้ม เส้นกลางใบสีแดงอมชมพู ก้านใบยาว 1.5-4 เซนติเมตร
- ดอก : ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบหรือรูปใบหอก ปลายแหลม สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปไข่ ขอบกลีบด้านหนึ่งบิดเวียน กลีบสีขาว บริเวณปากหลอดมีขนสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 6-7 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม
- ผล : ผลสด กลมหรือรูปไข่กว้าง ผลสุกสีม่วง
- - ต้นตีนเป็ดน้ำ : เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 12 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา มีน้ำยางสีขาว
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่กลับหรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ยาว 9-30 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบถึงเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เป็นมัน แผ่นใบสีเขียวเข้ม เส้นกลางใบสีแดงอมชมพู ก้านใบยาว 1.5-4 เซนติเมตร
- ดอก : ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบหรือรูปใบหอก ปลายแหลม สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปไข่ ขอบกลีบด้านหนึ่งบิดเวียน กลีบสีขาว บริเวณปากหลอดมีขนสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 6-7 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม
- ผล : ผลสด กลมหรือรูปไข่กว้าง ผลสุกสีม่วง
- - ประเภท: ไม้ต้น
- ลำต้น: สูงได้ถึง 3 เมตร ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งยอดจำนวนมาก กิ่งอวบน้ำ ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว
- ใบ: ใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 20-25 เซนติเมตร ปลายใบและโคนใบแหลม แผ่นใบหนาและบิด สีเขียวเข้ม ขอบใบ เส้นใบ และก้านใบสีม่วงแดง สีเขียวเข้มยอดอ่อนสีม่วงแดง
- ดอก: ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ห้อยลง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก สีขาว โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ด้านนอกกลีบและกึ่งกลางดอก สีขาวถึงม่วงแดง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 4-5 เซนติเมตร ดอกทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี
- - ประเภท: ไม้ต้น
- ลำต้น: สูงได้ถึง 3 เมตร ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งยอดจำนวนมาก กิ่งอวบน้ำ ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว
- ใบ: ใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 20-25 เซนติเมตร ปลายใบและโคนใบแหลม แผ่นใบหนาและบิด สีเขียวเข้ม ขอบใบ เส้นใบ และก้านใบสีม่วงแดง สีเขียวเข้มยอดอ่อนสีม่วงแดง
- ดอก: ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ห้อยลง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก สีขาว โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ด้านนอกกลีบและกึ่งกลางดอก สีขาวถึงม่วงแดง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 4-5 เซนติเมตร ดอกทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี
- - ประเภท: ไม้ต้น
- ลำต้น: สูงได้ถึง 3 เมตร ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งยอดจำนวนมาก กิ่งอวบน้ำ ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว
- ใบ: ใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 20-25 เซนติเมตร ปลายใบและโคนใบแหลม แผ่นใบหนาและบิด สีเขียวเข้ม ขอบใบ เส้นใบ และก้านใบสีม่วงแดง สีเขียวเข้มยอดอ่อนสีม่วงแดง
- ดอก: ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ห้อยลง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก สีขาว โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ด้านนอกกลีบและกึ่งกลางดอก สีขาวถึงม่วงแดง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 4-5 เซนติเมตร ดอกทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี
- - ประเภท: ไม้ต้น
- ลำต้น: สูงได้ถึง 3 เมตร ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งยอดจำนวนมาก กิ่งอวบน้ำ ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว
- ใบ: ใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 20-25 เซนติเมตร ปลายใบและโคนใบแหลม แผ่นใบหนาและบิด สีเขียวเข้ม ขอบใบ เส้นใบ และก้านใบสีม่วงแดง สีเขียวเข้มยอดอ่อนสีม่วงแดง
- ดอก: ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ห้อยลง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก สีขาว โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ด้านนอกกลีบและกึ่งกลางดอก สีขาวถึงม่วงแดง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 4-5 เซนติเมตร ดอกทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี
- - ต้นตีนเป็ดน้ำ : เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 12 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา มีน้ำยางสีขาว
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่กลับหรือรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับ ยาว 9-30 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบถึงเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เป็นมัน แผ่นใบสีเขียวเข้ม เส้นกลางใบสีแดงอมชมพู ก้านใบยาว 1.5-4 เซนติเมตร
- ดอก : ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุก ออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบหรือรูปใบหอก ปลายแหลม สีเขียว กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปไข่ ขอบกลีบด้านหนึ่งบิดเวียน กลีบสีขาว บริเวณปากหลอดมีขนสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 6-7 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม
- ผล : ผลสด กลมหรือรูปไข่กว้าง ผลสุกสีม่วง
- - ประเภท: ไม้ต้น
- ลำต้น: สูงได้ถึง 3 เมตร ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งยอดจำนวนมาก กิ่งอวบน้ำ ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว
- ใบ: ใบเดี่ยวออกเวียนสลับรอบกิ่ง รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 20-25 เซนติเมตร ปลายใบและโคนใบแหลม แผ่นใบหนาและบิด สีเขียวเข้ม ขอบใบ เส้นใบ และก้านใบสีม่วงแดง สีเขียวเข้มยอดอ่อนสีม่วงแดง
- ดอก: ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ห้อยลง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก สีขาว โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ด้านนอกกลีบและกึ่งกลางดอก สีขาวถึงม่วงแดง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 4-5 เซนติเมตร ดอกทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี
การขยายพันธุ์ :
- โโยการเพราะเมล็ดแก่
- โโยการเพราะเมล็ดแก่
- โโยการเพราะเมล็ดแก่
- โโยการเพราะเมล็ดแก่
- โดยเพาะเมล็ด และการปักชำ
- โดยเพาะเมล็ด และการปักชำ
- โดยเพาะเมล็ด และการปักชำ
- โดยเพาะเมล็ด และการปักชำ
- โโยการเพราะเมล็ดแก่
- โดยเพาะเมล็ด และการปักชำ
ข้อมูลการนำไปใช้ประโยชน์
ส่วนของตัวอย่างที่นำมาใช้ :
- ราก เปลือก ต้น กระพี้ แก่น ใบ ดอก ผล เมล็ด น้ำมันเมล็ด
วัตถุประสงค์การนำมาใช้ประโยชน์ :
- สมุนไพร
รายละเอียดการนำมาใช้ประโยชน์ :
- ราก : ใช้ขับเสมหะ ขับผายลม แก้ลมให้กระจาย แก้ลม แก้อาเจียน เปลือกต้น : ใช้เป็นยาถ่าย ทำให้อาเจียน แก้บิด แก้หวัด แก้หลอดลมอักเสบ สมานลำไส้ แก้ไข้ แก้นิ่ว กระพี้ : แก้อภิญญานโลหิตให้ตก ขับโลหิตให้ตก แก้เกลื้อน แก่น : กระจายลมอันฑพฤกษ์ กระจายลม กระจายเลือด แก้อัมพาต ใบ : แก้ไข้หวัด แก้ไข้ตัวร้อน ฆ่าพยาธิ กลากเกลื้อน ฆ่าพยาธิผิวหนัง แก้กลาก แก้เกลื้อน ทำให้อาเจียน เป็นยาถ่าย แก้อาเจียนเป็นโลหิต ดอก : แก้ริดสีดวงทวาร แก้โลหิต แก้โลหิตพิการ แก้ไข้ตัวร้อน ผล : แก้ผมหงอก รักษาขน ระงับปวด รักษาโรคกลัวน้ำ ทำให้อาเจียน เป็นยาถ่าย กินมากตายได้ เมล็ด : ใช้เบื่อปลา มีฤทธิ์ต่อหัวใจ มียาบำรุงหัวใจ ทำให้อาเจียน เป็นยาถ่าย ทำให้แท้งได้ น้ำมันเมล็ด : แก้หิด แก้หวัด ใส่ผมแก้เหา แก้คัน เป็นยาทาถูนวดให้ร้อนแดง เป็นยาฆ่าแมลง ทั้งต้น : แก้ไข้หวัด ทำให้อาเจียน ทำให้ถ่าย แก้อาเจียนเป็นโลหิต ข้อควรระวัง : ยางจากต้นและผลมีสารที่เป็นพิษต่อหัวใจ ใบและเนื้อในของผล ทำให้ อาเจียนและถ่ายซึ่งถ้ากินจำนวนมากอาจถึงตายได้
- สมุนไพร,นำผลมาเผาไฟ ตำให้ละเอียดแล้วทาแก้ริดสีดวง เปลือกต้นเป็นยาถ่าย ใบรักษาโรคผิวหนังกลากเกลื้อน
ที่มาของข้อมูล
พิพิธภัณฑ์
Barcode ชื่อพิพิธภัณฑ์ จังหวัด ลักษณะ
Barcode ชื่อพิพิธภัณฑ์ จังหวัด ลักษณะ

สิ่งมีชีวิตที่เกี่ยวข้อง

สัก
Vatica harmandiana
ขี้อ้น
Helicteres hirsuta
หญ้าใบคม
Cyperus compactus
Ulva reticulata
ผักบุ้งทะเลขาว
Ipomoea imperati